ఇజ్రాయెల్-పాలస్తీనియన్ వివాదం అనేది ఇజ్రాయెలీలు మరియు పాలస్తీనియన్ల మధ్య లెవాంట్ ప్రాంతంలో కొనసాగుతున్న సైనిక మరియు రాజకీయ వివాదం. ఇది 19వ శతాబ్దపు చివరి నాటి హింస. చరిత్రతో ఇది ప్రపంచంలోనే అత్యంత సుదీర్ఘంగా కొనసాగుతున్న సంఘర్షణలలో ఒకటి.
19వ శతాబ్దపు చివరిలో ఈ సంఘర్షణ యొక్క మూలాలు మొదలయ్యాయి. ఆ సమయంలో యూదులు మరియు అరబ్బుల నుండి ప్రధాన జాతీయవాద ఉద్యమాలు పుట్టుకొచ్చాయి. ఈ రెండు ఉద్యమాలు మధ్యప్రాచ్యంలోని తమ ప్రజలకు సార్వభౌమాధికారాన్ని సాధించే దిశగా రూపుదిద్దుకున్నాయి. ఇది ఆయా ప్రాంతాల్లో యుద్ధాలు, తీవ్రవాద దాడులు మరియు మానవ హక్కుల ఉల్లంఘనలతో సహా ఇరువైపులా హింసాత్మక వివాదంగా చరిత్రలో నిలిచిపోయింది.
ఈ వివాదానికి రెండు ప్రధాన పార్టీలు అయినా ఇజ్రాయెల్ ప్రభుత్వం మరియు పాలస్తీనా లిబరేషన్ ఆర్గనైజేషన్ ఎప్పటికి అప్పుడు ఆజ్యం పోస్తున్నాయి. పాలస్తీనా లిబరేషన్ ఆర్గనైజేషన్ అనేది పాలస్తీనా రాజకీయ మరియు సైనిక సమూహాల యొక్క సంకీర్ణ కూటమి, ఇది వెస్ట్ బ్యాంక్, గాజా స్ట్రిప్ మరియు తూర్పు జెరూసలేంలో స్వతంత్ర పాలస్తీనా రాజ్యాన్ని స్థాపించడానికి ప్రయత్నిస్తుంది. అయితే ఇజ్రాయెల్ ప్రభుత్వం కూడా ఈ భూభాగాలపై నియంత్రణను కొనసాగించడానికి ప్రయత్నిస్తుంది.
ఇజ్రాయిలీలు ఈ భూమిని తమ చారిత్రాత్మక మాతృభూమిగా (బైబిల్ మాతృభూమి) పేర్కొంటుండగా, పాలస్తీనియన్లు శతాబ్దాలుగా తాము నివసించిన భూమిగా పేర్కొకుంటున్నారు. మతపరమైన ఉద్రిక్తతలతో పాటుగా, 1948లో ఇజ్రాయెల్ రాష్ట్రం ఏర్పడిన సమయంలో పాలస్తీనియన్ల స్థానభ్రంశం కారణంగా ఈ సంఘర్షణ ఇంకా తీవ్రమైంది. దీనికి సరిహద్దుల సమస్యలు, ఇజ్రాయెల్ మరియు పాలస్తీనియన్ల ఉమ్మడి రాజధానిగా పేర్కొంటున్న జెరూసలేం సమస్య కూడా తోడు అయ్యింది.
ఈ వివాదం ఇజ్రాయెల్ మరియు పాలస్తీనియన్ల జీవితాలపై కూడా వినాశకరమైన ప్రభావాన్ని చూపింది. ఆత్మాహుతి బాంబు దాడులు, వైమానిక దాడులు మరియు సైనిక చొరబాట్లతో సహా రెండు వైపులా హింసాత్మక ఘర్షణలు జరిగాయి. ఈ సంఘర్షణ ఫలితంగా లక్షల మంది ప్రజలు మరణించారు, లక్షలాది మంది స్థానభ్రంశం చెందారు. ఇది ఇజ్రాయెల్ మరియు పాలస్తీనా ఆర్థిక వ్యవస్థలపై కూడా వినాశకరమైన ప్రభావాన్ని చూపింది.
అంతర్జాతీయ సమాజం చాలా సంవత్సరాలుగా సంఘర్షణను పరిష్కరించే ప్రయత్నాలలో నిమగ్నమై ఉంది, కానీ ఇప్పటివరకు విజయవంతం కాలేదు. జెరూసలేం స్థితి, పాలస్తీనా శరణార్థులకు తిరిగి వచ్చే హక్కు మరియు భవిష్యత్ పాలస్తీనా రాజ్య సరిహద్దులు వంటి కీలక సమస్యలపై ఇరుపక్షాల మధ్య రాజీ కుదరటం లేదు. అయితే ఇటీవలి సంవత్సరాలలో, ఇజ్రాయెల్ మరియు పాలస్తీనా శాంతి మరియు భద్రత ఒప్పందం ప్రకారం స్నేహంగా ఉంటూ సంఘర్షణ పరిష్కారానికి అనుకూలంగా ప్రయత్నిస్తున్నాయి. అయితే ఈ ప్రయత్నాన్ని హమాస్ తీవ్రవాదులు తాజా దాడితో విఘ్నం చేశారు.
హమాస్ ఉగ్ర సంస్థ
హమాస్ అనేది అరబిక్ పదబంధం. దీని సంక్షిప్త రూపం హరాకత్ అల్-ముక్వామా అల్-ఇస్లామియా. ఇస్లామిక్ రెసిస్టెన్స్ మూవ్మెంట్ అని దీని అర్థం. ఇది పాలస్తీనా సున్నీ-ఇస్లామిస్ట్ సైనిక మరియు రాజకీయ సంస్థ. చాలా పాశ్చాత్య దేశాలు హమాస్ను తీవ్రవాద సంస్థగా పరిగణిస్తున్నప్పటికీ, ఇది 2007 నుండి రెండు పాలస్తీనా భూభాగాలలో ఒకటైన గాజా స్ట్రిప్ను పరిపాలిస్తోంది.
హమాస్ 1987లో స్థాపించబడింది. ఇది మొదటిలో ఈజిప్షియన్ ముస్లిం బ్రదర్హుడ్ యొక్క శాఖగా పరిగణించబడింది. గతంలో ఈ సంస్థ ఇజ్రాయెల్ పట్ల స్నేహంగా ఉంటూ, పాలస్తీనా లిబరేషన్ ఆర్గనైజేషన్ (పీఎల్ఓ)కి శత్రువుగా ఉండేది. అయితే ప్రస్తుతం ఈ సంస్థ ఇజ్రాయెల్ ఆక్రమణలోని వెస్ట్ బ్యాంక్ మరియు గాజా స్ట్రిప్ సహా పాలస్తీనాను విముక్తి చేయడానికి, అలానే ఇజ్రాయెల్ ప్రాంతంలోని ముస్లిం సమాజంతో ఇస్లామిక్ రాజ్యాన్ని స్థాపించడానికి ప్రయత్నిస్తుంది.
హమాస్ను అమెరికా, కెనడా, యూరోపియన్ యూనియన్, ఇజ్రాయెల్, జపాన్, ఆస్ట్రేలియాలు ఉగ్రవాద సంస్థగా గుర్తించాయి. ఆత్మాహుతి బాంబు దాడులు, రాకెట్ దాడులు మరియు కిడ్నాప్లతో సహా ఇజ్రాయెల్ పౌరులు మరియు సైనికులపై అనేక దాడులకు ఇది బాధ్యత వహిస్తుంది. రాజకీయ ప్రత్యర్థులను ఉరితీయడం, ఖైదీలను హింసించడంతో సహా మానవ హక్కుల ఉల్లంఘనకు పాల్పడుతుందనే ఆరోపణలు ఎదుర్కొంటుంది.
హమాస్ తీవ్రవాద సంస్థగా గుర్తింపు పొందినప్పటికీ, చాలా మంది పాలస్తీనియన్లలో దీనిపై సానుభూతి ఉంది. ఈ సమూహం గాజాలో బలమైన సామాజిక సంక్షేమ ఉనికిని కలిగి ఉంది. ఇది స్థానిక నివాసితులకు ఆరోగ్య సంరక్షణ, విద్య మరియు ఇతర సేవలను అందిస్తూ ప్రజాభిమానం సంపాదించుకుంది. ఇజ్రాయెల్ ఆక్రమణకు ప్రతిఘటన చేస్తున్న సంస్థగా కూడా హమాస్ స్థానికంగా ప్రశంసించలందుకుంటుంది.
2021 మేలో, హమాస్ మరియు ఇజ్రాయెల్ మధ్య 11-రోజుల దారుణమైన యుద్ధం జరిగింది. ఇది ఇరుపక్షాల మధ్య జరిగిన ఘోరమైన సంఘర్షణ. ఈ యుద్ధం కాల్పుల విరమణ ఒప్పందంతో ముగిసింది, అయితే దాని అంతర్లీన ఉద్రిక్తతలు ఇప్పటికి కొనసాగుతున్నాయి. హమాస్ ఒక సంక్లిష్టమైన మరియు వివాదాస్పద సంస్థ. ఇజ్రాయెల్-పాలస్తీనా వివాదంలో ఇది ముఖ్యమైన పాత్ర పోషిస్తుంది. దీని చర్యలు పాలస్తీనియన్లు మరియు ఇజ్రాయెల్ల జీవితాలపై పెద్ద ప్రభావాన్ని చూపుతున్నాయి.
ఆపరేషన్ ఐరన్ స్వోర్డ్స్
ఆపరేషన్ ఐరన్ స్వోర్డ్స్ అనేది అక్టోబరు 7, 2023న గాజా స్ట్రిప్లో హమాస్ మరియు ఇతర పాలస్తీనా తీవ్రవాదులకు వ్యతిరేకంగా ఇజ్రాయెల్ డిఫెన్స్ ఫోర్సెస్ (ఐడీఎఫ్) ప్రారంభించిన సైనిక చర్య. ఇజ్రాయెల్ లోకి 7,000 రాకెట్లను ప్రయోగించిన పాలస్తీనా ఇస్లామిస్ట్ మిలిటెంట్ ఆర్గనైజేషన్ అయిన హమాస్ యొక్క ఆకస్మిక దాడికి ప్రతిస్పందనగా ఈ ఆపరేషన్ ప్రారంభించబడింది. వీరు గాజా సరిహద్దు క్రాసింగ్ల గుండా, సమీపంలోని ఇజ్రాయెల్ భూభాగంలోకి చేరుకొని పెద్దఎత్తున ప్రాణ, ఆస్తినష్టానికి పాల్పడ్డారు.
దీనికి ప్రతిస్పందనగా హమాస్ మరియు ఇతర మిలిటెంట్ గ్రూపులను లక్ష్యంగా చేసుకుని గాజాపై భారీ వైమానిక దాడులకు ఇజ్రాయెల్ డిఫెన్స్ ఫోర్సెస్ పూనుకుంది. ఈ ఆపరేషన్ ప్రారంభమైన కొద్దీ గంటలలోనే వెలది పాలస్తీనాల మరణానికి దారి తీసింది. ఈ ఘర్షణలో ఇరువైపులా గణనీయమైన ప్రాణనష్టం జరిగింది. అక్టోబర్ 9, 2023 నాటికి, సంఘర్షణలో కనీసం 1,000 మంది ఇజ్రాయిలీలు మరియు 1,500 మంది పాలస్తీనియన్లు మరణించారు.
ఈ ఆపరేషన్ ఇంకా కొనసాగుతోంది. ఇది ఎంతకాలం కొనసాగుతుందో స్పష్టత లేదు. అయితే, ఈ వివాదం ఇజ్రాయెల్ మరియు పాలస్తీనియన్ల మధ్య శాంతి ప్రక్రియకు పెద్ద ఎదురుదెబ్బ అని స్పష్టమైంది. గాజా వివాదంపై అంతర్జాతీయ సమాజం ఆందోళన వ్యక్తం చేసింది. ఐక్యరాజ్యసమితి భద్రతా మండలి కాల్పుల విరమణకు పిలుపునిచ్చింది, అయితే ఇరు పక్షాలు దానిని పాటించడానికి నిరాకరించాయి.
సంయమనం పాటించాలని మరియు పౌర ప్రాణనష్టాన్ని నివారించాలని యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఇరుపక్షాలను కోరింది. ఇరుపక్షాల మధ్య కాల్పుల విరమణ ఒప్పందానికి మధ్యవర్తిత్వం వహించేందుకు అమెరికా కూడా ముందుకొచ్చింది. అదే సమయంలో ఇజ్రాయెల్ ప్రభుత్వానికి సైనిక, ఆయుధ సాయం అందించేందుకు యూఎస్ సన్నద్ధమయ్యింది. యూరోపియన్ యూనియన్ కూడా కాల్పుల విరమణకు పిలుపునిచ్చింది. గాజాలో మానవతా పరిస్థితులపై ఆందోళన వ్యక్తం చేసింది.
యూరోపియన్ యూనియన్ గాజాకు మానవతా సహాయం కూడా అందించింది. గాజాలో సంఘర్షణ అనేది సులభమైన పరిష్కారాలు లేని సంక్లిష్ట సమస్య. ఈ సంఘర్షణపై అనేక విభిన్న దృక్కోణాలు ఉన్నాయని గమనించడం ముఖ్యం, పాల్గొన్న అన్ని పార్టీల అభిప్రాయాలను గౌరవించడం ముఖ్యం. ఈ ఆపరేషన్ ఇరు దేశాల సంఘర్షణ మరింత పెరగడానికి దారితీసే అవకాశం ఉంది, లేదా ఉద్రిక్తతలను తగ్గించడానికి దారితీయవచ్చు.