Today Current affairs 01 December 2023. రోజువారీ జాతీయ, అంతర్జాతీయ సమకాలీన అంశాలను తెలుగులో చదవండి. యూపీఎస్‌సి, ఏపీపీఎస్‌సి, టీఎస్‌పీఎస్‌సి, స్టాఫ్ సెలక్షన్ కమిషన్, బ్యాంకింగ్, రైల్వే వంటి వివిధ పోటీ పరీక్షల కొరకు సిద్దమవుతున్న అభ్యర్థులకు ఇవి ఉపయోగపడతాయి.
ప్రపంచ మొట్టమొదటి పోర్టబుల్ హాస్పిటల్ ఆరోగ్య మైత్రి ఎయిడ్ క్యూబ్ ప్రారంభం
ప్రపంచంలోనే మొట్టమొదటి పోర్టబుల్ హాస్పిటల్, 'ఆరోగ్య మైత్రి ఎయిడ్ క్యూబ్' 2 డిసెంబర్ 2023న గురుగ్రామ్‌లో ప్రారంభించబడింది. ఈ వినూత్న పోర్టబుల్ హాస్పిటల్ సదుపాయం విపత్తు-ప్రభావిత ప్రాంతాలలో లేదా ఆరోగ్య సంరక్షణకు ప్రాప్యత పరిమితంగా ఉన్న మారుమూల ప్రాంతాల్లో క్లిష్టమైన వైద్య సంరక్షణను అందించడానికి రూపొందించబడింది.
ప్రాజెక్ట్ 'BHISHM' కింద దేశీయంగా రూపొందించబడిన ఈ హాస్పిటల్, 72 వేరు చేయబడే మినీ-క్యూబ్‌ల మాడ్యులర్ ట్రామా మేనేజ్‌మెంట్ మరియు ఎయిడ్ సిస్టమ్ సదుపాయంతో రూపొందించబడింది. ప్రతి మాడ్యులర్ ట్యూబ్ ఒక అత్యవసర ప్రతిస్పందన మరియు మానవతా ప్రయత్నాల కోసం తీర్చదిద్దబడి ఉంటుంది.
ఈ పోర్టబుల్ హాస్పిటల్స్ విపత్తు-ప్రభావిత ప్రాంతాలలో బుల్లెట్ గాయాలు, కాలిన గాయాలు, తల, వెన్నెముక మరియు ఛాతీ గాయాలు, చిన్న శస్త్రచికిత్సలు, పగుళ్లు మరియు రక్తస్రావం వంటి గాయాలకు చికిత్స అందించే సదుపాయం కలిగి ఉంటాయి. ఇది నిర్దేశ ప్రాంతంలో 200 మంది రోగులకు చికిత్స చేయగలిగే సామర్థ్యం కలిగి ఉంటాయి. ఈ క్యూబ్‌లు తేలికగా మరియు పోర్టబుల్‌గా ఎయిర్‌డ్రాప్‌ల నుండి భూ రవాణా వరకు ఎక్కడైనా వేగంగా తరలించవచ్చు మరియు అమర్చవచ్చు.
ఆరోగ్య మైత్రి క్యూబ్ విపత్తు సహాయం మరియు మానవతా సహాయం అభివృద్ధిలో ఒక ముఖ్యమైన మైలురాయి. ఇది అత్యవసర సమయాల్లో మారుమూల ప్రాంతాల జీవితాలను రక్షించే సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా విపత్తులు మరియు అత్యవసర పరిస్థితుల వల్ల ప్రభావితమైన ప్రజల జీవితాలను మెరుగుపరుస్తుంది.
రైలు మార్గాలలో ఏనుగు ప్రమాదాల నివారణ కోసం గజరాజ్ సిస్టమ్
రైల్వే మార్గాలలో ఏనుగు ప్రమాదాలను నివారించేందుకు గజరాజ్ సిస్టమ్ అనే ఎఐ-ఆధారిత అల్గారిథమ్‌ని అభివృద్ధి చేస్తున్నట్లు రైల్వే మంత్రి అశ్విని వైష్ణవ్ వెల్లడించారు. ఈ గజరాజ్ సిస్టమ్ రైల్వే ట్రాక్‌లపై లేదా సమీపంలోని ఏనుగులను గుర్తించడానికి ఆప్టికల్ ఫైబర్ కేబుల్‌ల నెట్‌వర్క్‌ను ఉపయోగిస్తుంది. ఈ వ్యవస్థ ఏనుగుల అలికిడికి సంబంధించి రైలు ఆపరేటర్‌లకు నిజ-సమయ హెచ్చరికలను పంపుతుంది. ఈ నిఘా వ్యవస్థను దేశ వ్యాప్తంగా అటవీ ప్రాంతాల గుండా వెళ్లే 700 కిలోమీటర్ల మార్గంలో ఏర్పాటు చేయనున్నారు.
గజరాజ్ వ్యవస్థను ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ గౌహతి సహకారంతో ఇండియన్ రైల్వేస్ అభివృద్ధి చేస్తుంది. ఈశాన్య సరిహద్దు రైల్వే, ఈ వ్యవస్థను ఇప్పటికే సెప్టెంబర్ 2023లో ఈశాన్య భారతదేశంలోని 11 ఏనుగు కారిడార్లలో అమర్చి పర్యవేక్షిస్తుంది. ఇటీవలే తమిళనాడు ప్రభుత్వం కూడా ఈ చొరవను అందుబాటులోకి తీసుకొచ్చింది.
ఈ వ్యవస్థను అసోం వంటి ఈశాన్య రాష్ట్రాలతో పాటుగా, పశ్చిమ బెంగాల్, ఒడిశా, కేరళ, జార్ఖండ్, ఛత్తీస్‌గఢ్, తమిళనాడులోని ఏనుగులకు నిలయంగా ఉన్న అటవీ ప్రాంతాల మార్గంలో ఏర్పాటు చేయనున్నారు. ఈ ప్రాజెక్టు వ్యయం రూ.181 కోట్లు. భారతీయ రైల్వే నివేదిక ప్రకారం ఏటా 20 వరకు ఏనుగులు రైలు ప్రమాదాలలో చనిపోతున్నాయి. భారతదేశంలో ఏనుగుల సంరక్షణ కోసం గజరాజ్ వ్యవస్థ స్వాగతించదగిన పరిణామం. రైలు ఢీకొనడం వల్ల ఏనుగు మరణాలను తగ్గించడంలో ఈ వ్యవస్థ గణనీయమైన సహకారం అందించగల సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంది.
నవంబరులో రికార్డు స్థాయిలో యూపీఐ చెల్లింపులు
నవంబర్ నెలలో యూనిఫైడ్ పేమెంట్స్ ఇంటర్‌ఫేస్ (యూపీఐ) లావాదేవీల విలువ 17.4 లక్షల కోట్లను తాకడం ద్వారా కొత్త గరిష్ట స్థాయికి చేరుకున్నాయి. అక్టోబర్ 2023లో 16 లక్షల కోట్లతో పోల్చుకుంటే, ఇది 1. 4% వృద్ధిని సూచిస్తుంది. అయితే గత నెలతో పోల్చుకుంటే యూపీఐ లావాదేవీల సంఖ్య అక్టోబర్‌లో 11. 4 బిలియన్ల నుండి నవంబర్‌లో 11. 2 బిలియన్లకు స్వల్పంగా తగ్గింది. అయితే 2022తో పోలిస్తే దేశంలో యూపీఐ లావాదేవీల సంఖ్య పరంగా 54% మరియు విలువ పరంగా 46% పెరిగాయి.
ఐఎంపీఎస్‌ లావాదేవీలను విలువ పరంగా చూస్తే నవంబర్‌లో రూ.5.35 లక్షల కోట్ల లావాదేవీలు జరగ్గా, అక్టోబర్‌లో రూ.5.38 లక్షల కోట్ల లావాదేవీలు జరిగాయి. నవంబర్ 2022తో పోలిస్తే, పరిమాణం పరంగా 2 శాతం మరియు విలువ పరంగా 18 శాతం పెరిగింది. సెప్టెంబర్ 2023లో ఐఎంపీఎస్‌ ద్వారా రూ. 5.07 లక్షల కోట్ల విలువైన లావాదేవీలు జరిగాయి.
నవంబర్‌లో ఫాస్ట్‌ట్యాగ్ లావాదేవీలు అక్టోబర్‌లో 32 కోట్ల నుండి 32.1 కోట్లకు స్వల్పంగా పెరిగాయి. విలువ పరంగా, నవంబర్‌లో ఫాస్ట్‌ట్యాగ్ లావాదేవీలు రూ. 5,303 కోట్లుగా నమోదయ్యాయి, ఇది అక్టోబర్‌లో రూ. 5,539 కోట్ల కంటే 4 శాతం తక్కువ. నవంబర్‌లో ఆధార్ ఎనేబుల్డ్ పేమెంట్ సిస్టమ్ లావాదేవీలు అక్టోబర్‌లో 10 కోట్లతో పోలిస్తే 10 శాతం పెరిగి 11 కోట్లకు చేరుకున్నాయి.
తొలిసారి 'హాల్ ఆఫ్ షేమ్' జాబితాను విడుదల చేసిన ఫోర్బ్స్
మొట్టమొదటిసారి ఫోర్బ్స్ తన "హాల్ ఆఫ్ షేమ్" జాబితాను విడుదల చేసింది. ఈ జాబితాకు '30 అండర్ 30' అని పేరు పెట్టింది. ఈ జాబితాలో కుంభకోణాలు, మోసం మరియు వివాదాల్లో చిక్కుకున్న 30 ఏళ్లలోపు 10 వ్యాపారవేత్తలకు చోటు కల్పించింది.
- సామ్ బ్యాంక్‌మ్యాన్-ఫ్రైడ్ మరియు కరోలిన్ ఎల్లిసన్: క్రిప్టోకరెన్సీ ఎక్స్ఛేంజ్ ఎఫ్టిఎక్స్ సహ వ్యవస్థాపకులు, వీరు తమ కంపెనీ కార్యకలాపాలకు సంబంధించిన వివిధ మోసాల ఆరోపణలకు పాల్పడ్డారు.
- చార్లీ జావిస్: స్టూడెంట్ లోన్ మార్కెట్‌ప్లేస్ ఫ్రాంక్ స్థాపకుడు, పెట్టుబడిదారులను తప్పుదారి పట్టించారని మరియు కంపెనీ నిధులను తప్పుగా నిర్వహించారని ఆరోపించబడ్డాడు.
- నేట్ పాల్: మొబైల్ అడ్వర్టైజింగ్ కంపెనీ యాప్‌లోవిన్ వ్యవస్థాపకుడు. మోసపూరిత కొనుగోళ్ల ద్వారా తన కంపెనీ విలువను పెంచే పథకంలో పాల్గొన్నారని ఆరోపించబడ్డాడు.
- మార్టిన్ ష్క్రెలి: ట్యూరింగ్ ఫార్మాస్యూటికల్స్ మాజీ సీఈఓ. ప్రాణాలను రక్షించే ఔషధం యొక్క ధరను పెంచడానికి సంబంధించిన సెక్యూరిటీల మోసానికి పాల్పడ్డాడు.
- కోడి విల్సన్: 3డీ-ప్రింటెడ్ గన్ కంపెనీ డిఫెన్స్ డిస్ట్రిబ్యూటెడ్ వ్యవస్థాపకుడు. తుపాకీ డిజైన్‌ల ఎగుమతికి సంబంధించిన సమాఖ్య చట్టాలను ఉల్లంఘించినందుకు అరెస్టు చేయబడ్డాడు.
- జేమ్స్ ఓ'కీఫ్: కన్జర్వేటివ్ పొలిటికల్ యాక్టివిస్ట్ గ్రూప్ ప్రాజెక్ట్ వెరిటాస్ స్థాపకుడు. రహస్య సమాచారాన్ని పొందేందుకు మరియు ఇతర వివాదాస్పద కార్యకలాపాలలో నిమగ్నమై మోసపూరిత పద్ధతులను ఉపయోగిస్తున్నారని ఆరోపించబడ్డాడు.
- ఫాడ్రియా ప్రెండర్‌గాస్ట్: ఫిన్‌టెక్ కంపెనీ ప్రెండా మాజీ సీఈఓ, కాపీరైట్ ఉల్లంఘనకు పాల్పడి జైలు శిక్ష అనుభవించారు.
- స్టెఫ్ కోరీ: క్రిప్టోకరెన్సీ కంపెనీ టెండర్‌మింట్ వ్యవస్థాపకుడు, ఇన్‌సైడర్ ట్రేడింగ్ మరియు సెక్యూరిటీ చట్టాలను ఉల్లంఘించినట్లు ఆరోపణలు ఎదుర్కొన్నారు.
- లూకాస్ డుప్లాన్: క్రిప్టోకరెన్సీ కంపెనీ టెర్రాఫార్మ్ ల్యాబ్స్ వ్యవస్థాపకుడు. దీని అల్గోరిథమిక్ స్టేబుల్‌కాయిన్ యూఎస్టి 2022లో కుప్పకూలింది, దీనివల్ల పెట్టుబడిదారులకు గణనీయమైన నష్టాలు వచ్చాయి.
హాల్ ఆఫ్ షేమ్ జాబితా విడుదల భవిష్యత్తులో "30 అండర్ 30" జాబితాలలో చేరకుండా యువ పారిశ్రామిక వేత్తలకు ఒక హెచ్చరిక కథగా ఉపయోగపడుతుంది. ఇది విజయం మరియు గుర్తింపు నశ్వరమైనదని, నైతిక ప్రవర్తన మరియు బాధ్యతాయుతమైన నాయకత్వం ప్రధానమని వారికి గుర్తుచేస్తుంది.
తొలి మహిళా ఏడ్-డి-క్యాంప్ (ఏడీసీ) గా మనీషా పాధి
స్క్వాడ్రన్ లీడర్ మనీషా పాధి, సాయుధ దళాల నుండి గవర్నర్‌కు ఎయిడ్-డి-క్యాంప్ (ఏడీసీ)గా నియమితులైన మొదటి మహిళా అధికారిగా అవతరించారు. 2015 ఇండియన్ ఎయిర్ ఫోర్స్ బ్యాచుకు చెందిన ఈ ఒడిశా అమ్మాయి, మిజోరం గవర్నర్ హరి బాబు కంభంపాటి యొక్క సహాయ-డి-క్యాంప్ (ఏడీసీ)గా నియమితులయ్యారు.
గంజాం జిల్లాలోని బెర్హంపూర్‌కు చెందిన పాధి భువనేశ్వర్‌లోని సివి రామన్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇంజనీరింగ్‌లో గ్రాడ్యుయేషన్ పూర్తి చేసారు. మనీషా పాధి ఇది వరకు ఎయిర్ ఫోర్స్ స్టేషన్ - బీదర్, ఎయిర్ ఫోర్స్ స్టేషన్- పూణే, మరియు చివరిగా ఎయిర్ ఫోర్స్ స్టేషన్ - భటిండాలో పోస్టింగ్‌ చేయబడ్డారు.
ఎయిడ్-డి-క్యాంప్ (ఏడీసీ) అనేది ఒక సీనియర్ అధికారికి వ్యక్తిగత సహాయకుడిగా పనిచేసే సైనిక అధికారి హోదా. ఏడీసీలు సాధారణంగా సీనియర్ అధికారి యొక్క కరస్పాండెన్స్, షెడ్యూలింగ్ మరియు ఇతర అడ్మినిస్ట్రేటివ్ టాస్క్‌లను నిర్వహించడానికి బాధ్యత వహిస్తారు. "ఎయిడ్-డి-క్యాంప్" అనే పదం క్యాంప్ అసిస్టెంట్ అర్థంతో 17వ శతాబ్దంలో ఫ్రాన్స్‌లో ఉద్భవించిందని నమ్ముతారు. ఏడీసీలు ఇప్పుడు ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న అన్ని మిలిటరీలలో కనిపిస్తారు.
దుబాయ్‌లో కాప్28 వరల్డ్ క్లైమేట్ యాక్షన్ సమ్మిట్
28వ ఐక్యరాజ్యసమితి వాతావరణ మార్పుల సమావేశం 30 నవంబర్ నుండి 12 డిసెంబర్ 2023 వరకు దుబాయ్‌లోని ఎక్స్‌పో సిటీలో నిర్వహించారు. 1992లో మొదటి యూఎన్ వాతావరణ ఒప్పందం నుండి ఈ సమావేశం ప్రతి సంవత్సరం నిర్వహించబడుతోంది. కాప్ సమావేశాలు ప్రపంచ ఉష్ణోగ్రతల పెరుగుదలను పరిమితం చేయడానికి, వాతావరణ మార్పులతో సంబంధం ఉన్న ప్రభావాలకు అనుగుణంగా విధానాలలు రూపొందించేందుకు నిర్వహిస్తారు.
- ఈ ఏడాది ఈ సమావేశాలకు యునైటెడ్ అరబ్ ఎమిరేట్స్ ఆతిధ్యం ఇస్తుంది.
- ఈ సమావేశాలకు యూఏఈ పారిశ్రామిక మంత్రి సుల్తాన్ అహ్మద్ అల్ జాబర్ అధ్యక్షత వహించారు.
- 2050 నాటికి కర్బన ఉద్గారాలను నికర సున్నాకి తగ్గించాలని యూఏఈ ప్రతిజ్ఞ చేసింది. మధ్యప్రాచ్య దేశాల నుండి సంతకం చేసిన మొదటి ప్రభుత్వంగా నిలిచింది.
- ఈ ప్రాంతం నుండి 2016 పారిస్ ఒప్పందంపై సంతకం చేసిన మొదటి దేశం కూడా ఇదే. యూఏఈ అంతర్జాతీయంగా క్లీన్ ఎనర్జీ కోసం $50 బిలియన్లను పెట్టుబడి పెట్టింది. 2030 నాటికి అదనంగా $50 బిలియన్లకు హామీ ఇచ్చింది. మరో $100 బిలియన్ల క్లీన్ ఎనర్జీలో పెట్టుబడి పెట్టడానికి యునైటెడ్ స్టేట్స్‌తో భాగస్వామిగా ఉండటానికి అంగీకరించింది.
- యునైటెడ్ అరబ్ ఎమిరేట్స్ కాప్28 సందర్భంగా కొత్తగా $30 బిలియన్ల వాతావరణ -కేంద్రీకృత పెట్టుబడి నిధిని (ALTERRA) ప్రకటించింది. ఇది వాతావరణ మార్పుల కోసం ఏర్పాటు చేయబడ్డ ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద ప్రైవేట్ ఫండ్. ఇది వాతావరణ మార్పు చర్యకు మద్దతుగా యునైటెడ్ అరబ్ ఎమిరేట్స్ రూపొందించిన కొత్త పెట్టుబడి వాహనం.
- ఈ ఫండ్ మొత్తం $30 బిలియన్ల విలువను కలిగి ఉంది. ఇది గ్రీన్‌హౌస్ వాయు ఉద్గారాలను తగ్గించడానికి మరియు వాతావరణ మార్పుల ప్రభావాలకు స్థితిస్థాపకతను పెంపొందించడానికి సహాయపడే ప్రాజెక్ట్‌లలో పెట్టుబడి పెట్టడంపై దృష్టి సారిస్తుంది.
- 30 నవంబర్ 2023న సమ్మిట్ ప్రారంభ రోజున వాతావరణ మార్పుల ప్రభావాల నుండి పేద దేశాలకు సహాయం చేసేందుకు లాస్ మరియు డామేజ్ ఫండ్ ఏర్పాటు చేశారు. వాతావరణ మార్పుల వల్ల నష్టపోయిన పేద రాష్ట్రాలకు నిధులను పంపిణీ చేయడం ఈ ఫండ్ లక్ష్యం.
- ఇది ప్రపంచ బ్యాంకు ద్వారా నిర్వహించబడుతుంది. ఈ నిధికి $100 మిలియన్లు విరాళంగా ఇవ్వడానికి ఆతిధ్య దేశం యూఏఈ ముందుకు వచ్చింది. దీనికి యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్ ($75 మిలియన్లు), యునైటెడ్ స్టేట్స్ ($24.5 మిలియన్లు), జపాన్ ($10 మిలియన్లు) మరియు జర్మనీ ($100 మిలియన్లు) సాయం చేసేందుకు వాగ్దానాలు చేశాయి.
- ఈ కాన్ఫరెన్స్ యొక్క ప్రారంభ సెషన్ యందు బ్రిటన్ చక్రవర్తి చార్లెస్ III ప్రసంగించారు.
- సదస్సులో గ్లోబల్ కార్బన్ మార్కెట్ ఏర్పాటుకు ప్రతిపాదించారు.
- ఈ సమావేశంకు భారత ప్రధాని నరేంద్రమోడీ కూడా హాజరయ్యి ప్రసంగించారు.
- ఈ సమ్మిట్‌లో గ్రీన్ క్రెడిట్ ఇనిషియేటివ్‌ను ప్రధాని మోడీ ప్రారంభించారు. ఈ చొరవ వ్యక్తులు, సంఘాలు మరియు సంస్థలచే స్వచ్ఛంద పర్యావరణ చర్యలను ప్రోత్సహిస్తుంది. ఇది వాతావరణ మార్పులను పరిష్కరించడానికి మార్కెట్ ఆధారిత యంత్రాంగాన్ని సృష్టించడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.
- ఈ సమావేశాల్లో యూఏఈ యొక్క సముద్ర పరిశోధన నౌక జయ్‌వున్ ఫలితాలను ప్రదర్శించారు. దీనిని 2023 ఫిబ్రవరిలో అబుదాబి ఎన్విరాన్‌మెంట్ ఏజెన్సీ ప్రారంభించింది. ఓడ సముద్ర వాతావరణాన్ని పర్యవేక్షించడానికి మరియు సమగ్రంగా అంచనా వేయడానికి గ్రీన్ టెక్నాలజీలను ఉపయోగిస్తుంది. ఇది కాప్P28 యొక్క 'ఓషన్ వరల్డ్ డిస్కవరీ' ప్రాజెక్ట్‌కు సహకరిస్తుంది.
