- భారత పార్లమెంటు లోక్‌సభ (దిగువ సభ మరియు రాజ్యసభ (ఎగువ సభ) తో రూపొందించబడి ఉంటుంది.
- లోక్‌సభలో ఇద్దరు నామినేటెడ్ సభ్యులతో కిలిపి మొత్తం 545 పార్లమెంటు సభ్యులు (ఎంపీలు) ఉంటారు.
- అయితే రాజ్యాంగంలోని 104వ సవరణ ద్వారా ఆంగ్లో - ఇండియన్ కమ్యూనిటీకి రిజర్వు చేయబడిన రెండు నామినేటెడ్ స్థానాలను రద్దు చేశారు.
- ప్రతి పార్లమెంటు సభ్యుడు దేశంలోని ఒక భౌగోళిక నియోజకవర్గానికి ప్రాతినిధ్యం వహిస్తారు.
- వీరిలో 28 రాష్ట్రాల నుండి 524 మంది, 8 కేంద్రపాలిత ప్రాంతాల నుండి 19 ఎంపీలు తమ ప్రజలకు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్నారు.
- లోక్‌సభ కాలపరిమితి గరిష్టంగా ఐదేళ్లు ఉంటుంది. ప్రతి ఐదేళ్లకు ఎన్నికలు నిర్వహిస్తారు.
- భారత రాజ్యసభలో మొత్తం 245 సీట్లు అందుబాటులో ఉన్నాయి.
- వీటిలో 12 నామినేటెడ్ సీట్లు ఉంటాయి. ఈ సీట్లు కళ, సాహిత్యం, విజ్ఞాన శాస్త్రానికి చేసిన కృషికి రాష్ట్రపతి ద్వారా నియమించబడతారు.
- రాజ్యసభను పెద్దల సభ లేదా శాశ్వత సభ అని అంటారు.
- మొత్తం 238 మందిలో మూడింట ఒక వంతు మంది ప్రతి రెండు సంవత్సరాలకు ఎన్నుకోబబడతారు.
- అయితే దీని సభ్యుల పదవి కాలం ఆరు సంవత్సరాలు ఉంటుంది. తద్వారా సభ శాశ్వతంగా ఉంటుంది.
- దేశంలో మొత్తం 28 రాష్ట్రాలు మరియు కేంద్రపాలిత ప్రాంతాల నుండి 4123 శాసన సభ్యులు ఆయా రాష్ట్రాల అసెంబ్లీలకు ఎన్నుకోబడుతారు.
- శాసనసభ కాలపరిమితి ఐదేళ్లు ఉంటుంది. ప్రతి ఐదేళ్లకోసారి ఎన్నికలు నిర్వహిస్తారు.
| భారత రాష్ట్రాల వారీగా మొత్తం లోక్‌సభ, రాజ్యసభ మరియు అసెంబ్లీ సీట్లు | ||||
|---|---|---|---|---|
| క్ర.స | రాష్ట్రం/యూటీ | లోక్‌సభ సీట్లు | అసెంబ్లీ సీట్లు | రాజ్యసభ సీట్లు |
| 1 | ఆంధ్రప్రదేశ్ | 25 | 175 | 11 |
| 2 | అరుణాచల్ ప్రదేశ్ | 2 | 60 | 1 |
| 3 | అస్సాం | 14 | 126 | 7 |
| 4 | బీహార్ | 40 | 243 | 16 |
| 5 | ఛత్తీస్‌గఢ్ | 11 | 90 | 5 |
| 6 | గోవా | 2 | 40 | 1 |
| 7 | గుజరాత్ | 26 | 182 | 11 |
| 8 | హర్యానా | 10 | 90 | 5 |
| 9 | హిమాచల్ ప్రదేశ్ | 4 | 68 | 3 |
| 10 | జార్ఖండ్ | 14 | 81 | 6 |
| 11 | కర్నాటక | 28 | 224 | 12 |
| 12 | కేరళ | 20 | 140 | 9 |
| 13 | మధ్యప్రదేశ్ | 29 | 230 | 11 |
| 14 | మహారాష్ట్ర | 48 | 288 | 19 |
| 15 | మణిపూర్ | 2 | 60 | 1 |
| 16 | మేఘాలయ | 2 | 60 | 1 |
| 17 | మిజోరం | 1 | 40 | 1 |
| 18 | నాగాలాండ్ | 1 | 60 | 1 |
| 19 | ఎన్సిటీ ఢిల్లీ | 7 | 70 | 3 |
| 20 | ఒడిషా | 21 | 147 | 10 |
| 21 | పుదుచ్చేరి | 1 | 30 | 1 |
| 22 | పంజాబ్ | 13 | 117 | 7 |
| 23 | రాజస్థాన్ | 25 | 200 | 10 |
| 24 | సిక్కిం | 1 | 32 | 1 |
| 25 | తమిళనాడు | 39 | 234 | 18 |
| 26 | తెలంగాణ | 17 | 119 | 7 |
| 27 | త్రిపుర | 2 | 60 | 1 |
| 28 | ఉత్తర ప్రదేశ్ | 80 | 403 | 31 |
| 29 | ఉత్తరాఖండ్ | 5 | 70 | 3 |
| 30 | జమ్మూ & కాశ్మీర్ | 5 | 90 | 4 |
| 31 | పశ్చిమ బెంగాల్ | 42 | 294 | 16 |
| 32 | 6 కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలకు | 6 | ||
| 33 | రాజ్యసభలో నామినేటెడ్ సభ్యులు | 12 | ||
| 34 | లోక్‌సభలో నామినేటెడ్ సభ్యులు | 2 | ||
| మొత్తం సీట్లు | 545 | 4123 | 245 | |
