తెలుగు ఎడ్యుకేషన్ కరెంట్ అఫైర్స్ 23 నవంబర్ 2023. తాజా జాతీయ, అంతర్జాతీయ సమకాలీన అంశాలను తెలుగులో చదవండి. యూపీఎస్‌సి, ఏపీపీఎస్‌సి, టీఎస్‌పీఎస్‌సి, స్టాఫ్ సెలక్షన్ కమిషన్, బ్యాంకింగ్, రైల్వే వంటి వివిధ పోటీ పరీక్షల కొరకు సిద్దమవుతున్న అభ్యర్థులకు ఇవి ఉపయోగపడతాయి.
తొలి మహిళా సుప్రీంకోర్టు న్యాయమూర్తి జస్టిస్ ఫాతిమా బీవీ కన్నుమూత
భారత సుప్రీంకోర్టుకు నియమితులైన తొలి మహిళా న్యాయమూర్తి జస్టిస్ ఎం. ఫాతిమా బీవీ 96 ఏళ్ళ వయసులో నవంబర్ 23, 2023న కేరళలోని కొల్లంలో అనారోగ్యంతో మరణించారు. ఈమె దేశంలో అత్యున్నత న్యాయవ్యవస్థలో నియమితులైన తొలి ముస్లిం మహిళగా కూడా గుర్తింపు పొందారు. 1927లో కేరళలో జన్మించిన ఫాతిమా బీవీ, 1950లో బార్ కౌన్సిల్ పరీక్షలో అగ్రస్థానంలో నిలిచారు. ఆమె బార్ కౌన్సిల్ పరీక్షలలో బంగారు పతకాన్ని అందుకున్న మొదటి మహిళగా కూడా నిలిచారు.
ఫాతిమా బీవీ కేరళలో తన న్యాయవాద వృత్తిని ప్రారంభించి, 1974లో జిల్లా మరియు సెషన్స్ జడ్జిగా ఎదిగారు. 1980లో ఆమె ఆదాయపు పన్ను అప్పిలేట్ ట్రిబ్యునల్‌లో చేరి, 1983లో హైకోర్టు న్యాయమూర్తిగా నియమితులయ్యారు. 1989లో సుప్రీంకోర్టుకు నియమితులైన మొదటి మహిళ న్యాయమూర్తిగా చరిత్ర సృష్టించారు.1993లో పదవీ విరమణ చేసిన తర్వాత, ఆమె జాతీయ మానవ హక్కుల కమిషన్ సభ్యురాలిగా, ఆ తర్వాత తమిళనాడు గవర్నర్‌గా కూడా పనిచేశారు.
రాజీవ్ గాంధీ హత్య కేసులో శిక్ష అనుభవిస్తున్న నలుగురు ఖైదీలు దాఖలు చేసిన క్షమాభిక్ష పిటిషన్లను తిరస్కరించడంతో ఆమె తమిళనాడు గవర్నర్ పదవికి రాజీనామా చేశారు. 2023లో ఆమెకు కేరళ ప్రభుత్వం కేరళ ప్రభ అవార్డుతో సత్కరించింది.
న్యూ ఢిల్లీలో 2వ సీఐఐ ఇండియా, నార్డిక్, బాల్టిక్ బిజినెస్ కాన్క్లేవ్
సీఐఐ ఇండియా నార్డిక్ బాల్టిక్ బిజినెస్ కాన్క్లేవ్ యొక్క రెండవ ఎడిషన్ నవంబర్ 22-23 తేదీలలో న్యూ ఢిల్లీలో జరిగింది. భారత ప్రభుత్వ విదేశీ వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖ భాగస్వామ్యంతో కాన్ఫెడరేషన్ ఆఫ్ ఇండియన్ ఇండస్ట్రీ (సీఐఐ) ఈ కాన్క్లేవ్ను నిర్వహించింది. తయారీ, ఐటీ, పునరుత్పాదక ఇంధనం మరియు ఆరోగ్య సంరక్షణతో సహా వివిధ రంగాలలో వ్యాపార సహకారానికి అవకాశాలను చర్చించడానికి భారతదేశం, నార్డిక్ మరియు బాల్టిక్ దేశాలు మరియు ప్రపంచంలోని ఇతర ప్రాంతాల నుండి 600 మంది ప్రతినిధులు హాజరయ్యారు.
ఈ కాన్క్లేవ్ను భారత విదేశాంగ మంత్రి డాక్టర్ ఎస్. జైశంకర్ ప్రారంభించారు. తన ప్రారంభ ప్రసంగంలో, డాక్టర్ జైశంకర్ భారతదేశం మరియు నార్డిక్ మరియు బాల్టిక్ దేశాల మధ్య బలమైన సంబంధాన్ని హైలైట్ చేశారు. వాణిజ్యం, పెట్టుబడులు, సాంకేతికత పరంగా రెండు ప్రాంతాలు ఒకరికొకరు సహకరించుకోనున్నట్లు తెలిపారు.
భారతదేశం మరియు నార్డిక్ మరియు బాల్టిక్ దేశాల మధ్య ఆర్థిక సంబంధాలను బలోపేతం చేయడంపై ఈ సమావేశం దృష్టి సారించింది. ప్రతినిధులు వాణిజ్యం మరియు పెట్టుబడులు, ఆవిష్కరణలు, సుస్థిరత మరియు నైపుణ్యాల అభివృద్ధితో సహా అనేక రకాల అంశాలపై చర్చించారు. భారతదేశం మరియు నార్డిక్ మరియు బాల్టిక్ దేశాల మధ్య ఆర్థిక సహకారాన్ని ప్రోత్సహించడంలో కాన్క్లేవ్ విజయవంతమైంది. తమ ఆర్థిక సంబంధాలను బలోపేతం చేసేందుకు కలిసి పని చేయడం కొనసాగించాలని ప్రతినిధులు అంగీకరించారు.
- బాల్టిక్ దేశాలు : ఉత్తర ఐరోపాలో బాల్టిక్ సముద్రం యొక్క తూర్పు ఒడ్డున ఉన్న ఎస్టోనియా, లాట్వియా మరియు లిథువేనియా దేశాలను బాల్టిక్ దేశాలుగా పిలుస్తారు. ఈ మూడు దేశాలు నాటో, యూరోపియన్ యూనియన్, యూరోజోన్ మరియు ఆర్గనైజేషన్ ఫర్ ఎకనామిక్ కో-ఆపరేషన్ అండ్ డెవలప్‌మెంట్(ఓఈసీడీ) లలో సభ్యులుగా ఉన్నాయి. బాల్టిక్ దేశాలలో ఎస్టోనియా అతి చిన్నది, కానీ ఇది అత్యంత అభివృద్ధి చెందిన దేశం. బాల్టిక్ దేశాలలో లాట్వియా అతిపెద్ద దేశం
- నార్డిక్ దేశాలు : .ఉత్తర ఐరోపా మరియు ఉత్తర అట్లాంటిక్‌లోని డెన్మార్క్, ఫిన్లాండ్, ఐస్‌లాండ్, నార్వే మరియు స్వీడన్ దేశాలను నార్డిక్ దేశాలుగా పిలుస్తారు. ఇందులో ఫారో దీవులు, గ్రీన్లాండ్ మరియు ఆలాండ్ యొక్క మూడు స్వయంప్రతిపత్త భూభాగాలు కూడా భాగంగా ఉన్నాయి. నార్డిక్ దేశాలన్నీ రాజ్యాంగ రాచరిక ప్రజాస్వామ్య దేశాలుగా ఉన్నాయి. నార్డిక్' అనేది స్థానిక స్కాండినేవియన్-భాషా పదం 'నార్డెన్' నుండి ఉద్భవించింది. ఉత్తర ద్వీపాలు అని దీని అర్ధం.
శంకర నేత్రాలయ వ్యవస్థాపకుడు డాక్టర్ ఎస్ఎస్ బద్రీనాథ్ కన్నుమూత
ప్రముఖ నేత్ర వైద్యుడు మరియు శంకర నేత్రాలయ వ్యవస్థాపకుడు డాక్టర్ ఎస్ఎస్ బద్రీనాథ్ 83 ఏళ్ళ వయసులో నవంబర్ 21న కన్నుమూశారు. బద్రీనాథ్ చెన్నై శివారు ప్రాంతమైన ట్రిప్లికేన్‌లో జన్మించారు. తండ్రి ఎస్వీ శ్రీనివాసరావు ఇంజనీర్, మద్రాసు ప్రభుత్వ సర్వీసులో ఉద్యోగం చేసేవారు. అతని తల్లి లక్ష్మీదేవి, తమిళనాడులోని నెరూర్‌కు చెందిన ఒక న్యాయవాది కుమార్తె. బద్రీనాథ్ టీనేజ్‌లో ఉండగానే అతని తల్లిదండ్రులు ఇద్దరూ మరణించారు. చెన్నైలోని శ్రీ రామకృష్ణ మిషన్ హైస్కూల్‌లో చదువుకున్నారు. 1955 మరియు 1957 మధ్య లయోలా కాలేజీలో తన గ్రాడ్యుయేషన్ పూర్తి చేశారు.
బద్రీనాథ్ 1978లో తన సహచర బృందంతో కలిసి మద్రాస్‌లో మెడికల్ & విజన్ రీసెర్చ్ ఫౌండేషన్స్‌ను స్థాపించారు. శంకర నేత్రాలయం ఈ మెడికల్ రీసెర్చ్ ఫౌండేషన్‌లో ఒక విభాగం. ఇది భారతదేశంలోని అతిపెద్ద స్వచ్ఛంద నేత్ర వైద్యశాలలలో ఒకటి. శంకర నేత్రాలయ విట్రియో-రెటినాల్ సర్జరీ, కార్నియా, ఓక్యులోప్లాస్టీ, గ్లాకోమా, యువియా మరియు జనరల్ ఆప్తాల్మాలజీలో పోస్ట్ గ్రాడ్యుయేట్ డిగ్రీలు మరియు నేత్ర వైద్యంలో డిప్లొమాలు ఉన్నవారికి ఫెలోషిప్ ప్రోగ్రామ్‌లను అందిస్తోంది. ఈ ఇనిస్టిట్యూట్ ఆఫ్తాల్మాలజీలో గ్రాడ్యుయేట్లకు శిక్షణా కార్యక్రమాలను కూడా అందిస్తుంది.
బద్రీనాథ్ 1996లో భారత ప్రభుత్వం నుండి మూడవ-అత్యున్నత పౌర పురస్కారమైన పద్మభూషణ్‌ను అందుకున్నారు. అంతకు ముంది పద్మశ్రీ మరియు డా. బిసి రాయ్ అవార్డుతో సహా అనేక ఇతర అవార్డులను కూడా అందుకున్నారు. వీటిలో పాటుగా 1992లో పాల్ హారిస్ ఫెలో అవార్డు, 2009లో వి. కృష్ణమూర్తి అవార్డ్ ఫర్ ఎక్సలెన్స్, 2009లో మద్రాస్ సిటీ ఆప్తాల్మోలాజికల్ అసోసియేషన్ లైఫ్‌టైమ్ అచీవ్‌మెంట్ అవార్డు, 2014లో లైఫ్‌టైమ్ అచీవ్‌మెంట్ అవార్డు, విట్రియో రెటినల్ సొసైటీ, ఇండియా కూడా అందుకున్నారు.
తెలంగాణలో ప్రపంచ తొలి త్రీడీ ప్రింటెడ్ టెంపుల్
తెలంగాణలోని సిద్దిపేటలో ప్రపంచంలోనే మొట్టమొదటి 3డి ప్రింటెడ్ హిందూ దేవాలయం ప్రారంభించబడింది. సింప్లిఫోర్జ్ క్రియేషన్స్‌తో కలిసి అప్సుజా ఇన్‌ఫ్రాటెక్ దీనిని నిర్వహించింది. అనురాగ్ 3డి ప్రింటింగ్ మెషిన్ అనే ప్రత్యేక 3డి ప్రింటింగ్ మెషీన్‌ను ఉపయోగించి ఆలయాన్ని ముద్రించారు. ఈ యంత్రాన్ని భారతదేశంలోని హైదరాబాద్‌లో ఉన్న సింప్లిఫోర్జ్ క్రియేషన్స్ అనే సంస్థ అభివృద్ధి చేసింది . ఆలయ ముద్రణకు మూడు నెలలు పట్టింది. దీని నిర్మించడానికి దాదాపు ₹1 కోటి ఖర్చయింది.
35.5 అడుగుల పొడవు మరియు 4,000 చదరపు అడుగుల విస్తీర్ణంలో ఇది నిర్మించబడింది. సిద్దిపేట జిల్లాలోని చరిత మేడోస్‌లో నిర్మించిన ఈ దేవాలయం గణేష్, శివుడు మరియు పార్వతి దేవిలకు అంకితం చేయబడింది. ఈ ప్రతిష్టాత్మక ఆలయం 24 నవంబర్ 2023 నుండి ప్రజల సందర్శన కోసం అందుబాటులో ఉండనుంది.
గంగా నది గుండా ఇ-కామర్స్ కార్గో సేవలు
గంగా నది యొక్క అంతర్గత జలమార్గాల ద్వారా కస్టమర్ షిప్‌మెంట్‌లు & ఉత్పత్తుల రవాణా మరియు రవాణాను ప్రోత్సహించడానికి ఇన్‌ల్యాండ్ వాటర్‌వేస్ అథారిటీ ఆఫ్ ఇండియా మరియు అమెజాన్ సెల్లర్ సర్వీసెస్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్ మధ్య అవగాహన ఒప్పందం కుదిరింది. ఈ ఒప్పందం ఉత్పత్తులను రవాణా చేయడానికి జాతీయ జలమార్గం 1 (NW1)ని ఉపయోగించుకోవడానికి మార్గం సుగమం చేస్తుంది. సాంప్రదాయ భూ-ఆధారిత రవాణా పద్ధతులకు మరింత స్థిరమైన మరియు తక్కువ ఖర్చుతో కూడిన ప్రత్యామ్నాయాన్ని అందిస్తుంది.
ఇది గంగా నదిపై ఈ-కామర్స్ కార్గో సేవల యొక్క ప్రారంభ దశ. ఇది పశ్చిమ బెంగాల్‌లోని ఫరక్కా నుండి బీహార్‌లోని పాట్నా వరకు వస్తువులను రవాణా చేయడంపై దృష్టి పెడుతుంది. ఈ మార్గం జాతీయ జలమార్గం 1 వెంట దాదాపు 510 కిలోమీటర్ల దూరాన్ని కవర్ చేస్తుంది. దీని ద్వారా రోడ్డు రవాణాతో పోలిస్తే రవాణా సమయాన్ని 30% వరకు తగ్గించవచ్చని భావిస్తున్నారు.
ఇ-కామర్స్ కార్గో తరలింపు కోసం అంతర్గత జలమార్గాలను ఉపయోగించడం భారత ఆర్థిక వ్యవస్థపై గణనీయమైన ప్రభావాన్ని చూపుతుందని భావిస్తున్నారు. ఇది రవాణా ఖర్చులను తగ్గిస్తుంది, సరఫరా గొలుసు సామర్థ్యాన్ని మెరుగుపరుస్తుంది మరియు కొత్త ఉద్యోగాలను సృష్టిస్తుంది.
మహిళా క్రికెట్‌లో ట్రాన్స్‌జెండర్ల ఆటగాళ్లపై ఐసీసీ నిషేధం
అంతర్జాతీయ మహిళా క్రికెట్‌లో ట్రాన్స్‌జెండర్ల ఆటగాళ్లపై నిషేధం విధిస్తున్నట్లు ఐసీసీ ప్రకటించింది. ట్రాన్స్‌జెండర్ మహిళలు శక్తి మరియు సత్తువ పరంగా సిస్‌జెండర్ మహిళల కంటే అన్యాయమైన ప్రయోజనం కలిగి ఉన్నారని ఐసీసీ వైద్య సలహా కమిటీ యొక్క తీర్మానం ఆధారంగా ఈ నిర్ణయం తీసుకున్నారు. దీనితో అంతర్జాతీయ క్రికెట్‌లో ఆడిన మొదటి ట్రాన్స్‌జెండర్‌గా ఖ్యాతి గడించిన కెనడాకు చెందిన డేనియల్ మెక్‌గాహే తన క్రికెట్ కెరీరుకు రిటైర్మెంట్ ప్రకటించింది.
ఈ నిర్ణయంకు మిశ్రమ స్పందనలు వచ్చాయి. కొందరు మహిళా క్రికెట్ సమగ్రతను కాపాడేందుకు ఐసీసీ చర్యలు తీసుకుంటోందని ప్రశంసించారు. మరికొందరు ఈ విధానాన్ని విమర్శించారు. వీరు లింగమార్పిడి మహిళలకు వివక్ష మరియు అన్యాయం అని భావిస్తున్నారు. అంతర్జాతీయ మహిళా క్రికెట్‌లో ట్రాన్స్‌జెండర్ మహిళలను నిషేధిస్తూ ఐసిసి తీసుకున్న నిర్ణయం సులువైన సమాధానాలు లేని క్లిష్టమైన సమస్య. ఈ చర్చలో రెండు వైపులా సరైన వాదనలు ఉన్నాయి. అంతిమంగా, క్రీడకు ఏది ఉత్తమమో ఐసిసి నిర్ణయించాలి.
అయితే మహిళా క్రికెట్‌లో అత్యున్నత స్థాయిలో సత్తా చాటాలనుకునే ట్రాన్స్‌జెండర్ అథ్లెట్లకు ఈ నిర్ణయం పెద్ద దెబ్బ. మహిళల పోటీల్లో లింగమార్పిడి చేయని అథ్లెట్లను నిషేధించాలా వద్దా అని ఎక్కువ మంది పాలక సంస్థలు పరిశీలిస్తున్నందున ఇది ఇతర క్రీడలపై కూడా అలల ప్రభావం చూపే అవకాశం ఉంది.
గుజరాత్ రాష్ట్ర చేపగా ఘోల్ ఫిష్
గ్లోబల్ ఫిషరీస్ కాన్ఫరెన్స్ ఇండియా 2023లో గుజరాత్ రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఘోల్ జాతిని గుజరాత్ రాష్ట్ర చేపగా ప్రకటించింది. ఈ విషయాన్ని గుజరాత్ ముఖ్యమంత్రి భూపేంద్ర వెల్లడించారు. ప్రపంచ వ్యాప్తంగా అనేక ప్రాంతాల్లో కనిపించే ఈ చేపలను బ్లాక్ స్పాటెడ్ క్రోకర్ ఫిష్ (ప్రోటోనిబియా డయాకాంతస్) అని కూడా పిలుస్తారు.
ఘోల్ చేప 2 మీటర్ల పొడవు వరకు పెరుగుతుంది. ఇది వెండి రంగులో కనిపిస్తుంది. ఇది పెర్షియన్ గల్ఫ్ నుండి పసిఫిక్ మహాసముద్రం వరకు ఇండో-పసిఫిక్ ప్రాంతంలోని సముద్ర జలాల్లో కనిపిస్తుంది. ఘోల్ చేప ఒక విలువైన ఆహార చేప. దీని గాలి మూత్రాశయం (ఎయిర్‌బ్లాడర్‌) ఔషధాలు మరియు సౌందర్య సాధనాల ఉత్పత్తిలో ఉపయోగించబడుతుంది.
గుజరాత్ సైన్స్ సిటీలో జరిగిన మొదటి గ్లోబల్ ఫిషరీస్ కాన్ఫరెన్స్ ఇండియా 2023 ప్రారంభోత్సవ కార్యక్రమంలో గుజరాత్ ముఖ్యమంత్రి భూపేంద్ర పటేల్ ఘోల్ ఫిష్‌ను రాష్ట్ర చేపగా నియమించే నిర్ణయాన్ని అధికారికంగా ప్రకటించారు. ఈ ప్రకటన ఘోల్ చేపల సంరక్షణ మరియు ప్రచారంపై సానుకూల ప్రభావం చూపుతుంది, అలాగే గుజరాత్‌లోని మత్స్య రంగం అభివృద్ధిపై సానుకూల ప్రభావం చూపుతుందని భావిస్తున్నారు.
సట్లెజ్‌లో అరుదైన లోహాన్ని కనుగొన్నా ఐఐటి రోపార్ పరిశోధకులు
భారతదేశంలోని పంజాబ్‌లోని సట్లెజ్ నది ఇసుకలో టాంటాలమ్ అనే అరుదైన లోహం ఉన్నట్లు గుర్తించడం ద్వారా ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ (ఐఐటి) రోపర్ పరిశోధకుల బృందం సంచలనాత్మక ఆవిష్కరణ చేసింది. ఎలక్ట్రానిక్ పరికరాల తయారీలో టాంటాలమ్ కీలకమైన భాగం. ఈ ఆవిష్కరణ భారతదేశంలోని ఎలక్ట్రానిక్స్ మరియు సెమీకండక్టర్ పరిశ్రమకు గణనీయమైన ప్రభావం చూపుతుంది.
ఇన్‌స్టిట్యూట్ సివిల్ ఇంజినీరింగ్ విభాగంలో అసిస్టెంట్ ప్రొఫెసర్ డాక్టర్ రెస్మి సెబాస్టియన్ నేతృత్వంలోని బృందం ఈ ఆవిష్కరణను చేసింది . భూకంపాల సమయంలో వాటి ప్రవర్తనను అర్థం చేసుకోవడానికి మట్టి మరియు రాళ్ల యొక్క డైనమిక్ లక్షణాలను అధ్యయనం చేయడానికి పరిశోధకులు మొదట్లో ఒక ప్రాజెక్ట్‌పై పని చేస్తున్నారు. అయినప్పటికీ, వారి ప్రయోగాల సమయంలో, వారు సట్లెజ్ నది పరీవాహక ప్రాంతం నుండి సేకరించిన నమూనాలలో టాంటాలమ్ ఉనికిని గమనించారు.
టాంటాలమ్ అనేది ప్రపంచంలోని కొన్ని ప్రదేశాలలో మాత్రమే కనిపించే అరుదైన లోహం. ఇది అధిక ద్రవీభవన స్థానంతో కఠినమైన, మెరుపుతో కూడిన పరివర్తన లోహం. ఇది కెపాసిటర్లు, రెసిస్టర్‌లు మరియు ఇతర ఎలక్ట్రానిక్ భాగాల ఉత్పత్తితో సహా అనేక రకాల అప్లికేషన్‌లలో ఉపయోగించబడుతుంది . ఇది మెడికల్ ఇంప్లాంట్లు మరియు శస్త్రచికిత్సా పరికరాల తయారీలో కూడా ఉపయోగించబడుతుంది.
అధిక దిగుబడిని ఇచ్చే నల్ల మిరియాల రకాన్ని అభివృద్ధి చేసిన ఐఐఎస్ఆర్
ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ స్పైసెస్ రీసెర్చ్ (ఐఐఎస్ఆర్) కోజికోడ్ అధిక దిగుబడిని ఇచ్చే ఐఐఎస్ఆర్ చంద్ర అనే కొత్త నల్ల మిరియాలను అభివృద్ధి చేసింది. ఈ కొత్త రకం భారతదేశంలో నల్ల మిరియాలు ఉత్పత్తిని గణనీయంగా పెంచుతుందని భావిస్తున్నారు. ఐఐఎస్ఆర్ చంద్ర దేశీయంగానూ, అంతర్జాతీయంగానూ నల్ల మిరియాలకు పెరుగుతున్న డిమాండ్‌ను తీర్చడానికి ఇది భారతదేశానికి సహాయపడుతుంది.
భారతదేశం ప్రస్తుతం నల్ల మిరియాలు గణనీయమైన మొత్తంలో దిగుమతి చేసుకుంటోంది.ఐఐఎస్ఆర్ చంద్ర ఉత్పత్తిని పెంచడం వల్ల దిగుమతులపై భారత్ ఆధారపడటాన్ని తగ్గించి, విదేశీ మారకద్రవ్యాన్ని ఆదా చేస్తుంది. ఐఐఎస్ఆర్ చంద్ర ప్రస్తుతం ఫీల్డ్ ట్రయల్స్‌లో ఉంది మరియు సమీప భవిష్యత్తులో వాణిజ్య సాగు కోసం విడుదల చేయబడుతుందని భావిస్తున్నారు.
